ใครก็อยากเป็นเจ้าของร่างกายที่มีสุขภาพดีด้วยกันนั้นทั้งนั้น แม้แต่เจ้าตัวน้อย
ที่วันนี้ยังอ้อแอ้ดูแลตัวเองไม่ได้ สองมือพ่อแม่จึงต้องเข้าโอบอุ้มดูแลและสร้าง
สุขภาพที่ดีให้ลูกเตรียมไว้ตั้งแต่ตอนนี้ เพื่อเป็นต้นทุนทางสุขภาพให้กับลูกใน
อนาคต เพราะเราเชื่อว่าการเริ่มต้นที่ดีและเตรียมพร้อมในทุกๆ เรื่องเป็นฐาน
สำคัญของชีวิต

ฉบับพิเศษขึ้นปีที่ 9 ของดวงใจพ่อแม่หนนี้ เราเตรียมขบวนความรู้เพื่อการ
สร้างเสริมสุขภาพดีทั้งสุขภาพกาย สุขภาพใจให้เจ้าตัวเล็กมาฝากคุณพ่อคุณแม่
ในชุด สร้างลูกสุขภาพดี ด้วยสองมือ (พ่อ) แม่ ชุดความรู้ที่รวมเอากิจกรรม
สร้างสัมผัสรัก ทั้งนวดสัมผัส โยคะทารก Bonding สำหรับหนูวัยขวบปีแรก และ ชุดความรู้โภชนาการที่ว่าด้วยเรื่องอาหารการกินพร้อมเมนูตัวอย่าง สำหรับคุณๆ
ที่เตรียมจะเป็นคุณแม่ คุณแม่ท้อง และหนูๆ วัยเริ่มอาหารเสริมไปจนถึง วัยเตาะแตะที่ต้องใช้พลังมหาศาลเพื่อการเรียนรู้

เหล่านี้ไม่ใช่เรื่องเกินความสามารถของคุณเลย ขอเพียงแต่มีรักและเวลา สองมือของพ่อแม่ก็สร้างสรรค์ทุกอย่างให้ลูกได้แล้วค่ะ

3 สัมผัสรักให้เจ้าเนื้ออุ่น
พ่อแม่ทุกคนนั้นต่างรักลูกดังดวงใจ และอยากให้ลูกเติบโตขึ้นอย่างสมบูรณ์
พร้อมทั้งกาย ใจ และสติปัญญา แต่ความรักเพียงอย่างเดียวคงไม่สามารถ
ส่งผ่านไปถึงลูกได้ หากปราศจากสื่อสัมผัสจากพ่อและแม่

ดวงใจพ่อแม่สเปเชียลฉบับพิเศษนี้ อยากชวนคุณมาบอกรักลูกผ่านสื่อสัมผัส
ใน 3 รูปแบบ อันได้แก่ นวดสัมผัส โยคะทารก และ Bonding 3 วิธีที่คุณ
ไม่จำเป็นต้องซื้อหาหรือลงทุนอะไรมากมาย ขอเพียง "เวลา" และ "รัก"
ในหัวใจที่คุณมีต่อลูกเท่านั้น

ไม่แน่นะ หนึ่งในสามกิจกรรมนี้อาจทำให้คุณค้นพบความสุขอันยิ่งใหญ่
ของคุณลูกและครอบครัวได้ และเมื่อเวลานั้นมาถึงอย่าลืมบอกผ่านเรื่องราว
ดีๆ ของคุณไปยังครอบครัวอื่นๆ บ้างนะคะ

1 "นวด" หนูเนื้อนิ่ม
นวดเป็นการส่งผ่านความรักสู่ลูก ที่คุณแทบจะไม่ต้องลงทุนอะไรเลย
เพียงแค่หาหนังสือคู่มือนวดลูกสักเล่ม พร้อมลงแรงกายและแรงใจเท่านั้น
ลูกก็จะได้รับประโยชน์มากมายมหาศาล อย่างที่คุณเองก็คาดไม่ถึงเชียวค่ะ
ไม่เชื่อลองไปฟัง คุณรสนา โตสิตระกูล ผู้เชี่ยวชาญด้านการนวดทารก
แห่งมูลนิธิสุขภาพไทย เล่าถึงเรื่องนี้ดูสิคะ

"เมื่อพูดถึงการนวด ต้องกล่าวว่า สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมทุกชนิดรู้จักวิธีการ
นวด เช่น แมว หมา เสือ มันจะเลียลูกของมันถือว่าเป็นการนวดแบบหนึ่ง
และมีงานวิจัยพบว่าลูกสัตว์เล็กๆ เหล่านั้น ถ้าคลอดมาแล้วขาดการเลีย
จากแม่ จะมีสถิติการเสียชีวิตในอัตราสูง ในแง่ของมนุษย์ โดยเฉพาะ
ในเด็กเล็กๆ ก็เช่นเดียวกัน ถ้าแม่ไม่สัมผัสหรือได้รับสัมผัสน้อยในช่วง
วัยต้นของเขา ผลอาจจะยังไม่ปรากฏทางกายมาก แต่จะปรากฏในทาง อารมณ์และจิตใจต่อตัวเด็กอย่างมากเมื่อเขาเติบโตขึ้น

งานวิจัยของ Dr.Yallo แห่ง Touch Therapy Institue ในสหรัฐอเมริกา
บอกว่าเด็กที่ขาดกระตุ้น อย่างเช่น การสัมผัสจากแม่ จะทำให้พัฒนาการ
ทางสติปัญญาช้ากว่าเด็กที่ได้รับการสัมผัส หรือการกระตุ้นจากแม่ และ
ในงานวิจัยยังกล่าวอีกว่า ในวัย 6 เดือนแรกของเด็ก การกระตุ้นจากแม่
เป็นปัจจัยสำคัญที่สุดต่อสติปัญญา และอารมณ์ของเด็ก ซึ่งจุดนี้เป็นจุดที่
สำคัญมากค่ะ

เรามีการเข้าใจว่าเด็กคลอดมา สิ่งที่เขาต้องการคือ อาหาร นม แต่ความ
จริงแล้ว สิ่งที่เด็กวัยแรกเกิดต้องการเป็นอย่างยิ่ง คือการสัมผัสจากแม่
และความสุขจากการดูด ถ้าเด็กหากขาดสองสิ่งนี้ เขาจะเติบโตขึ้นแต่
ทางกายแต่วุฒิภาวะทางอารมณ์จะไม่สมบูรณ์ และเด็กที่ขาดการสัมผัส
อย่างเพียงพอในวัยแรกเริ่มของชีวิต เมื่อโตขึ้นเขาจะมีความก้าวร้าว
มากกว่าเด็กที่ได้รับการสัมผัสจากแม่อย่างเต็มที่

มีงานวิจัยของ Dr.Tiffany Field กล่าวถึงเด็กแอฟริกาว่า เด็กที่คลอดก่อน
กำหนดในแอฟริกาจะไม่มีตู้อบให้อยู่ แต่เขาจะให้แม่หรือพ่อผูกลูกติดกับอก
และเอาผ้าพันเอาไว้ตลอด 24 ชั่วโมง พบว่าเด็กที่คลอดก่อนกำหนดที่ใช้วิธี
ดังกล่าว มีพัฒนาการที่เร็วยิ่งกว่าการอยู่ในตู้อบ เพราะการเอาลูกมาแนบอก
ติดกับแม่แล้วเดินไปไหนต่อไหน เสียงหัวใจเต้นของแม่จะทำให้เด็ก
คุ้นเคยและรู้สึกว่าอยู่ในโลกที่มีการปกป้อง เหมือนตอนอยู่ในท้องแม่

ชีวิตในวัยแรกเริ่มของเด็กนั้น จำเป็นต้องได้รับการทะนุถนอม ดูแล
เอาใจใส่อย่างดีจากแม่ เพื่อให้เขาเจริญเติบโตขึ้นอย่างมีคุณภาพ
กุมารแพทย์ในตะวันตกเชื่อว่า ศักยภาพในการบำบัดรักษาตัวเองของ
ทารกมีอยู่สูงมากกว่าในวัยอื่น ซึ่งสอดคล้องกับงานศึกษาวิจัยต่างๆ ที่พบว่า
การนวดสัมผัสเป็นการกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันโรค ระบบการไหลเวียน
โลหิตและน้ำเหลืองในตัวทารกได้เป็นอย่างดี

การนวดถือเป็น Passive Exercise คือเป็นการออกกำลังกายที่คนอื่น
ทำให้เรา ถ้าเกิดร่างกายเราเส้นสายตึง เราไปออกกำลังกายบ่อยๆ
ก็จะผ่อนคลาย และเกิดความยืดหยุ่นมากขึ้น ในเด็กเล็กๆ จะให้เขา
ไปออกกำลังกายเองก็ไม่ได้ พ่อแม่ต้องเป็นคนช่วยทำให้เขา ซึ่งทารก
ที่ได้รับการนวดสัมผัสอย่างสม่ำเสมอ ร่างกายจะมีความยืดหยุ่น และจะส่งผลดีต่อพัฒนาการทางอารมณ์และจิตใจของเขาในยามที่เขา
เติบโตขึ้นในอนาคตค่ะ"

นวดสัมผัสประโยชน์เหลือคณา
"ในเชิงของร่างกาย การนวดจะช่วยกระตุ้นในเรื่องพัฒนาการทางด้าน
ร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของรูปทรง ความยืดหยุ่นของร่างกาย ช่วยให้
ระบบการหมุนเวียนเลือดของลูก ระบบการหมุนเวียนของน้ำเหลืองดีขึ้น เมื่อน้ำเหลืองในร่างกายลูกดีขึ้นก็จะช่วยให้ภูมิต้านทานโดยรวมของลูก
ดีขึ้นด้วย

ที่สำคัญการนวดยังทำให้ร่างกายสามารถหลั่งสารเอ็นโดฟิล ซึ่งเป็น
ฮอร์โมนที่สามารถลดความเครียดได้ ทำให้เด็กมีอารมณ์ผ่อนคลาย
เมื่อเด็กมีอารมณ์ผ่อนคลายแล้วเด็กจะหลับได้ลึก ได้ยาวนาน
ในเด็กเล็กๆ การหลับสนิทได้นาน ได้ลึก จะช่วยให้สมองเด็กมี
โอกาสพัฒนา

เมื่อเด็กออกจากท้องแม่มาสู่ความเวิ้งว้าง ตอนที่เขาอยู่ในท้องเขาอยู่ใน
พื้นที่ที่จำกัด และเขาได้รับการโอบอุ้มตลอดเวลา เพราะฉะนั้นในช่วง
ของการเปลี่ยนผ่าน จากท้องของมารดาออกมาสู่โลกภายนอก การที่โลก เปลี่ยนไปชั่วพริบตาเป็นการช็อคต่อความรู้สึกของเขา และตัวเราไม่มีทาง
ที่จะรับรู้ความรู้สึกตรงนี้ได้ เพราะฉะนั้นการสัมผัสที่ได้รับการโอบอุ้ม
ตลอดเวลาจากแม่ จะทำให้จิตใจของเขามีความรู้สึกที่มั่นคง ปลอดภัย
ซึ่งเป็นรากฐานของการพัฒนาที่สำคัญ

บางคนยังเข้าใจผิดอยู่ว่า การไปอุ้มเด็กมากจะทำให้เด็กติดมือ ไม่เป็น
ความจริงเลยค่ะ คุณอุ้มไปเถอะ เขาจะให้คุณอุ้มอยู่ไม่กี่ปี การอุ้มและการ
สัมผัสส่งผลดีต่อเด็ก เพราะเด็กในขวบปีแรกเป็นช่วงที่เซลล์สมองมีการ
พัฒนาอย่างรวดเร็ว ถ้าเราปล่อยเวลาช่วงนี้ผ่านพ้นไป เราก็จะย้อนเวลา
กลับมาไม่ได้ เหมือนเราเติมอะไรให้เขาได้ก็ควรเติมให้เขาให้ดีที่สุด หลังจากนั้นแล้วไม่ว่าคุณจะเติมให้เขามากเท่าไหร่คุณก็อาจจะเติมได้ไม่เต็ม

การที่แม่ขาดการสัมผัสลูกในช่วงวัยแรกเกิดนี้ ถือเป็นการขาดที่สำคัญมาก
เด็กที่ถูกทารุณกรรม หรือถูกสัมผัสด้วยความรุนแรง สิ่งเหล่านี้จะถูกฝังอยู่ใน
จิตใจของเขา การจะเยียวยาและแก้ไขสิ่งเหล่านี้ต้องใช้เวลามากในการแก้ไข
แม้ว่าเด็กอาจจะจำภาพไม่ได้ แต่สิ่งเหล่านี้จะลงไปในจิตใต้สำนึกของเขา ซึ่งตรงส่วนนี้ถือว่ามีความสำคัญมากในช่วงชีวิตที่เพิ่งเริ่มต้นของเขา"

คุณค่าที่แม่ได้รับจาก...นวดสัมผัส
"การนวดสัมผัสทารกไม่ได้ให้ผลดีเฉพาะเด็กเท่านั้นนะคะ ยังช่วยให้แม่
ผ่อน คลายความเครียด ได้เล่นกับลูก ถ้าเราสามารถปล่อยวางความเครียด
จากการงานลงไป ช่วงเวลาสั้นๆ เพียงแค่ 20 นาทีหรือครึ่งชั่วโมงที่เรา
ให้เวลากับลูก แม่อาจจะรีเฟรชตัวเองก็ได้ ซึ่งเวลานวดนั้นกไม่ควรนวด
ลูกเหมือนกลไก ถึงเวลานวดลูกมือก็นวดไป แต่ใจลอยไปเรื่องอื่น
แบบนี้ก็ไม่ดีต่อลูก เพราะว่าสิ่งที่เด็กต้องการมากที่สุดก็คือ ความสนใจ
ที่เราให้เขาอย่างเต็มที่ ซึ่งจริงๆ แล้วการนวดลูกทำได้ตั้งแต่แรกเกิดเลย
และในช่วง 6 เดือนแรกเป็นช่วงที่สำคัญมากที่สุด และท่านวดที่มูลนิธิ สุขภาพไทยนำเสนอสามารถเอามาใช้ในการนวดลูกไปถึงอายุสองขวบ

การนวดจึงเป็นการวางแผนพื้นฐาน สำหรับสุขภาพของลูกในระยะยาว
ซึ่งคุ้มค่ามากและใช้ต้นทุนที่ต่ำมาก เราเชื่อว่าคุณแม่ทุกคนรักลูก
สิ่งที่ให้ก็อยากจะแสวงหาสิ่งที่ดีที่สุดให้กับลูก แต่บางครั้งเราไปแสวงหา
สิ่งดีที่อยู่นอกตัวมากเกินไป ถ้าหากว่าเราเพียงแต่หันมาสนใจด้วยสองมือ ของแม่สามารถที่จะสร้างโลกโดยผ่านลูกของเรา

ถ้าหากว่าพ่อแม่ได้เริ่มต้นในการปูพื้นฐาน และกำหนดรูปแบบความ
สัมพันธ์ที่ถูกต้องกับลูก ตั้งแต่ในวัยแรกเริ่มของชีวิตเขา เท่ากับเรา
ได้วางรูปแบบของสังคมในอนาคตที่พึงปรารถนาจากคนเล็กคนน้อย
อย่างพวกเรา

เพราะฉะนั้นสังคมเราควรจะให้ความสนใจและผลักดันส่งเสริมให้คุณแม่
ทุกคนใช้เวลากับลูก เราต้องลงทุนเวลาและการเอาใจใส่ของเราต่อลูก ลงทุนด้วยหัวใจลงทุนด้วยความรักจะมีคุณค่ามหาศาลมากกว่าลงทุนด้วย
วัตถุสิ่งของ"

ข้อควรระวังในการนวดสัมผัสลูก
การนวดสัมผัสลูกนั้น ถ้าแม่เป็นคนนวดให้ลูกเองจะดีที่สุด ถ้าเริ่มนวด
ลูกครั้งแรก การลงน้ำหนักไม่ควรหนักมือมากเกินไป เพราะลูกอาจจะ
ยังไม่คุ้น แต่พอเราทำได้คล่องหรือชำนาญแล้ว แม่ก็จะรู้น้ำหนักที่เรา
จะลงกับลูก

ที่สำคัญบางท่าที่ต้องดัดขาลูก ถ้าเพิ่งนวดลูกเป็นครั้งแรก กล้ามเนื้อลูก
ยังตึง และแข็งอยู่ แม่จึงต้องทำด้วยความระมัดระวัง อย่าฝืน พ่อแม่ควร
ฝึกเขาเท่าที่เขาไปได้ และเมื่อร่างกายเขามีความยืดหยุ่นมากขึ้น
ท่าดัดต่างๆ จะปรับได้มากขึ้น

โปรดย่าลืมติดตามตอน 2 ... โยคะกะหนูวัยอุแว้ ที่ครูเกศจะมาให้ความรู้
ความเข้าใจกับคุณๆ ค่ะ


ขอบคุณข้อมูลจาก : นิตยสาร   ฉบับที่ 97 เดือนพศจิกายน  พ.ศ.2546